Thực trạng doanh nghiệp hiện nay

Các công ty hiện nay đã và đang nỗ lực đi theo định hướng dữ liệu hơn trong nhiều năm qua nhưng chưa thực sự đạt hiệu quả. Những thay đổi này đòi hỏi có thời gian, và trong các tổ chức: sự kiên trì, khả năng thích nghi, thực hiện và động lực thúc đẩy sử dụng dữ liệu để đưa ra quyết định kinh doanh, là những yếu tố tạo ra khác biệt giữa các công ty thành công với những công ty vẫn còn gặp khó khăn. Nhưng trong khi mục tiêu lớn có thể không đổi, từng bước cụ thể đã có sự thay đổi.

Hiện tại, thách thức lớn nhất đối với các tổ chức đang xây dựng chiến lược dữ liệu của họ có thể không liên quan đến công nghệ. Trong cuộc khảo sát hàng năm mới nhất của NewVantage Partners, theo dõi tiến trình của các sáng kiến dữ liệu doanh nghiệp, các giám đốc điều hành dữ liệu, thông tin và phân tích doanh nghiệp cho biết thay đổi văn hóa là điều bắt buộc kinh doanh quan trọng nhất. Đó là một vấn đề dễ hiểu: khả năng của nguồn nhân lực và sự thích ứng với sự thay đổi vẫn thường bị đánh giá thấp trong quá trình đi theo định hướng dữ liệu. Các công ty lâu đời, đã thành công trong nhiều thế hệ hoặc nhiều thế kỷ, không thể thay đổi trong một đêm - việc áp dụng internet thông qua các nỗ lực chuyển đổi kỹ thuật số đã diễn ra trong suốt một phần tư thế kỷ qua. Tương tự, nỗ lực của các công ty để trở nên định hướng dữ liệu đại diện cho một sự chuyển đổi kinh doanh đang diễn ra trong suốt một thế hệ. Nhiều thành tựu đã đạt được, nhưng vẫn còn rất nhiều việc phải làm.

Tuy nhiên, mặc dù vấn đề này không mới, có hai động lực văn hóa chính đã định hình hướng đi của các doanh nghiệp trong vài năm qua.

Thứ nhất, đại dịch Covid-19, cùng với những gián đoạn mà nó gây ra cho nền kinh tế, đã nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của dữ liệu, khoa học và thực tế. Mặc dù các công ty có thể đã nói suông về tầm quan trọng của dữ liệu trước đây, nhưng tầm quan trọng của vấn đề có dữ liệu cụ thể để từ đó đưa ra quyết định kinh doanh sáng suốt và thận trọng đã được làm rõ trong ba năm qua.

 

Thứ hai, xu hướng tự phục vụ đang gia tăng và các cá nhân hiện nay đang tự động tìm kiếm và tiêu thụ thông tin bất cứ khi nào họ muốn và bằng bất cứ cách nào mà họ mong muốn. Chúng ta đang sống trong thời đại thông tin ngày càng phân tán, có nghĩa là người tiêu dùng có thể chọn lựa tin tức mà họ theo dõi, mạng xã hội họ tham gia và dữ liệu mà họ chọn tin tưởng. Hậu quả là người tiêu dùng thông tin có thể bị ảnh hưởng bởi dữ liệu phiến diện từ các nguồn quan điểm khác nhau. Ở mức độ xấu nhất, điều này có thể dẫn đến khái niệm "bóp méo sự thật”.

 

Cuối cùng, có một thực tế là: lượng dữ liệu được tạo ra mỗi ngày tiếp tục tăng trưởng theo cấp số nhân. Với sức mạnh tính toán lớn hơn, các công ty hiện có thể xử lý khối lượng dữ liệu khổng lồ để tạo ra câu trả lời chính xác, thay vì dựa vào các mẫu nhỏ.

Hiểu được những xu hướng này có thể giúp các công ty thực sự định hướng đúng tới mục tiêu ra quyết định doanh nghiệp dựa trên dữ liệu.

 

Rào cản định hướng dữ liệu

Có ba chỉ số tiến bộ nổi bật trong số các tổ chức được khảo sát. Thứ nhất, đạt được lãnh đạo định hướng dữ liệu vẫn là một khát vọng đối với hầu hết các tổ chức - chỉ có 26,5% tổ chức báo cáo đã thành lập một bộ phận định hướng dữ liệu. Thứ hai, đi theo định hướng dữ liệu đòi hỏi sự tập trung của tổ chức vào thay đổi văn hóa. Trong cuộc khảo sát năm nay, 91,9% giám đốc điều hành cho rằng các trở ngại về văn hóa là rào cản lớn nhất để trở nên định hướng dữ liệu. Như đã lưu ý, đây không phải là vấn đề về công nghệ. Đó là một thách thức về mặt con người. Và cuối cùng, các tổ chức cần thiết lập chức năng lãnh đạo - trong các vai trò như Giám đốc Dữ liệu và Phân tích dữ liệu - sẽ tạo nền tảng để đưa doanh nghiệp theo định hướng dữ liệu. Tuy nhiên, chỉ có 40,2% công ty báo cáo rằng vai trò này đã được thiết lập trong tổ chức của họ.

Điều này không có nghĩa là nhiệm vụ đi theo định hướng dữ liệu đang ngày càng khó khăn hơn. Ngày nay, các tập đoàn gặp phải khối lượng dữ liệu mới khổng lồ, cũng như các nguồn dữ liệu mới, bao gồm dữ liệu cảm biến, tín hiệu, văn bản, hình ảnh và các dạng dữ liệu không cấu trúc khác. Gần đây, người ta phân tích rằng 80% tất cả dữ liệu mới là dữ liệu không cấu trúc, có nghĩa là nó không dễ dàng để nắm bắt hoặc định lượng. Càng ngày, các công ty càng phải nhận ra rằng dữ liệu là một tài sản của doanh nghiệp. Dữ liệu xóa bỏ các ranh giới tổ chức truyền thống, mà vốn thường không có định nghĩa rõ ràng. Tính lưu động của dữ liệu cũng làm việc quản lý tài sản một cách nhất quán và mang lại giá trị kinh doanh trở nên phức tạp thêm.

Ngoài ra, có một mối quan tâm mới nổi lên nhanh chóng với mọi doanh nghiệp ngày nay khi nói đến quyền sở hữu và quản lý dữ liệu. Đó là đảm bảo sử dụng dữ liệu có trách nhiệm và đạo đức. Đây là một chủ đề đã được viết rất nhiều trong những năm gần đây và đã là chủ đề của các nhà phê bình từ Cathy O'Neill, trong bản tuyên ngôn năm 2016: Vũ khí hủy diệt toán học: Dữ liệu lớn (Big data) làm tăng bất bình đẳng và đe dọa nền dân chủ, cho đến Shoshana Zuboff, trong lời kêu gọi năm 2019: Thời đại của chủ nghĩa tư bản giám sát: Cuộc chiến giành lại tương lai của con người tại biên giới mới của quyền lực. Các tác phẩm được xuất bản gần đây của Carissa Veliz, Quyền riêng tư là quyền lực: Làm thế nào và tại sao bạn nên lấy lại quyền kiểm soát dữ liệu của mình (2021), và Tại sao quyền riêng tư quan trọng (2021) của giáo sư luật Neil Richards, cũng đào sâu hơn vào các vấn đề về quyền riêng tư cá nhân và trách nhiệm dữ liệu của doanh nghiệp.

Một cuộc khảo sát gần đây phản ánh và nhấn mạnh mức độ quan tâm của doanh nghiệp đối với đạo đức dữ liệu và trách nhiệm dữ liệu, trong đó chỉ có 21,6% các nhà lãnh đạo dữ liệu cho rằng các vấn đề và tiêu chuẩn đạo đức dữ liệu và AI đã được hoàn toàn giải quyết.

 

Các bước công ty có thể thực hiện

Trở thành một doanh nghiệp theo định hướng dữ liệu là cả một hành trình, diễn ra theo thời gian, được đo bằng năm và có khi là cả thập kỷ. Vậy các tổ chức và nhà lãnh đạo doanh nghiệp có thể thực hiện những bước nào để đẩy nhanh quá trình này? Kinh nghiệm cho chúng ta biết rằng các tổ chức định hướng dữ liệu một cách nhất quán thể hiện những phẩm chất khác biệt họ với những người đương thời. Các công ty định hướng dữ liệu triệt để đều thực hiện ba nguyên tắc thúc đẩy này:

 

• Nghĩ khác đi. Các nhà lãnh đạo dữ liệu nhận ra rằng trở nên định hướng dữ liệu đòi hỏi một tư duy khác biệt. Các tổ chức phải sẵn sàng suy nghĩ khác đi. Không thiếu các thuật toán phân tích. Chúng cần được kết hợp với tư duy phản biện, phán đoán của con người và quan điểm đổi mới sáng tạo.

 

• Thất bại nhanh, học hỏi nhanh hơn. Các nhà lãnh đạo dữ liệu hiểu rằng cá nhân và tổ chức học hỏi thông qua kinh nghiệm, thường liên quan đến thử nghiệm và sai lầm. Người ta đã nói rằng thất bại là nền tảng của đổi mới. Các công ty sẵn sàng cho việc học tập lặp đi lặp lại nhanh hơn - thất bại nhanh, học hỏi nhanh hơn - sẽ có được hiểu biết và kiến thức trước đối thủ cạnh tranh.

 

• Tập trung vào dài hạn. Các nhà lãnh đạo dữ liệu đánh giá cao rằng hành trình dữ liệu là một nỗ lực chuyển đổi diễn ra theo thời gian. Trở nên định hướng dữ liệu là một quá trình. Nhà văn người Pháp Voltaire từng nói nổi tiếng, “Hoàn hảo là kẻ thù của tốt”. Sự hoàn hảo hiếm khi đạt được. Các công ty định hướng dữ liệu nhận ra rằng thành công đạt được một cách lặp đi lặp lại. Nó sẽ phát triển và sau đó lan rộng. Các tổ chức thành công mong đợi được ở đây trong một thời gian. Họ tập trung vào dài hạn.

 

Để cạnh tranh trong thế giới ngày càng định hướng dữ liệu của thế kỷ 21, các nhà lãnh đạo doanh nghiệp phải học hỏi từ kinh nghiệm của những người đi trước. Họ phải tích cực làm việc để tránh những cạm bẫy của quá khứ và hưởng lợi từ ví dụ của những công ty đã tiến lên với thành công. Giờ đây, hơn bao giờ hết, tại thời điểm khoa học dữ liệu và thực tế gặp thách thức từ nhiều phía, trở thành một tổ chức theo định hướng dữ liệu là điều rất cần thiết.